-
1 panować
-uję, -ujesz; vi1) (o królu, dynastii) to rule, to reign (o ciszy, terrorze) perf za-2) to reign; (o zwyczajach, poglądach) to prevailpanować nad kimś/czymś — to be master of sb/sth
panować nad sobą — to be in control of o.s.
panowało przekonanie, że... — it was generally believed that...
* * *ipf.1. ( rządzić) rule, reign.2. (= przewodzić komuś) dominate.3. (= kontrolować coś) control ( coś sth); be in control of sth ( coś of sth); have control ( coś over l. of sth); panować nad sytuacją have the situation in hand; panować nad sobą be in control, exercise self-control l. self-restraint; panować nad namiętnościami control one's emotions.4. (o błędnym poglądzie, wierzeniu) persist, prevail.5. (w jakimś miejscu, na jakimś obszarze) (np. o pogodzie) pervade.6. (= górować nad okolicą) dominate; wieża kościoła panuje nad miasteczkiem the church tower dominates the town.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > panować
-
2 panować
panować [panɔvaʨ̑]vi2) ( rządzić)\panować nad kimś/czymś über jdn/etw herrschen, jdn/etw beherrschen\panować nad sytuacją Herr der Lage sein\panować nad namiętnościami seine Leidenschaften beherrschen\panować nad sobą sich +akk beherrschen5) < perf za-> ( szerzyć się) terror: herrschen; zwyczaje, poglądy: sich +akk verbreiten, herrschen -
3 pan|ować
impf vi 1. (władać) to rule; (królować) to reign- dynastia panująca the ruling dynasty- Stefan Batory panował w latach 1576-1586 Stefan Batory reigned in the years 1576-15862. (przewodzić, rządzić) to rule, to dominate- klasa panująca the ruling class- religia panująca the dominant religion- w rodzinie panował ojciec father dominated a. controlled family life3. (podporządkowywać sobie) to have control- panować nad uwagą słuchaczy to have a. hold the attention of the audience ⇒ zapanować4. (kontrolować) to be in a. to have control- nie panować nad uczuciami to be unable to control a. to have no control over one’s feelings- nie panować nad nerwami to lose one’s temper- panować nad sytuacją to be in (full) control of the situation- panować nad sobą to be in control of oneself- poeta panuje nad słowem the poet displays complete mastery of his craft- panować nad kierownicą to be in a. to have control of the (steering) wheel- panować nad nartami to be in control of one’s skis ⇒ zapanować5. (trwać) to prevail- od kilku dni panował jesienny chłód cool autumn weather has prevailed for the last few days- dziwne zwyczaje tutaj panują strange customs prevail here- powszechnie panuje opinia, że… the prevailing opinion is that…- w obozie dla uchodźców panowała epidemia tyfusu the refugee camp was in the grip of an epidemic- na stacji benzynowej panuje dziś wyjątkowy ruch the petrol station is exceptionally busy today ⇒ zapanować6. (przeważać) to dominate- w lesie panowały drzewa iglaste the forest was mainly a. predominantly coniferous7. (górować nad okolicą) to dominate- wieża ratusza panuje nad miastem the tower of the Town Hall dominates the city- twierdza panuje nad okolicą the fortress dominates the surrounding areaThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pan|ować
-
4 sytuacj|a
f (G pl sytuacji) 1. (ogół warunków) situation- krytyczna/beznadziejna/poważna/delikatna sytuacja a critical/hopeless/serious/delicate situation- sytuacja bez wyjścia a dead-end situation- sytuacja atmosferyczna the atmospheric situation- sytuacja gospodarcza/międzynarodowa/polityczna the economic/international/political situation- sytuacja na froncie/rynku the situation on the front/market- sytuacja mieszkaniowa the housing situation- groza/powaga sytuacji the horror/seriousness of the situation- znaleźć się w trudnej/niezręcznej sytuacji to find oneself in a difficult/an embarrassing a. awkward situation- panować nad sytuacją to be in control of the situation- zbadać sytuację to see how the land lies przen.- uratować sytuację to save the situation- co byś zrobiła w mojej sytuacji? what would you do in my position?2. Literat., Kino, Teatr situation- zabawna/skomplikowana sytuacja a funny/complicated situation■ znaleźć się w sytuacji podbramkowej pot. to find oneself in a tight corner a. spotThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sytuacj|a
-
5 control
[kən'trəul] 1. vtcountry sprawować władzę w +loc; organization sprawować kontrolę nad +instr, kierować +instr; machinery, process sterować +instr; wages, prices kontrolować; one's emotions panować nad +instr; fire, disease opanowywać (opanować perf)2. n( of country) władza f; (of organization, stocks) kontrola f; (also: control group) grupa f kontrolnato take control of — przejmować (przejąć perf) kontrolę nad +instr
to be in control of — panować nad +instr
to get out of control — wymykać się (wymknąć się perf) spod kontroli
- controls* * *[kən'trəul] 1. noun1) (the right of directing or of giving orders; power or authority: She has control over all the decisions in that department; She has no control over that dog.) władza2) (the act of holding back or restraining: control of prices; I know you're angry but you must not lose control (of yourself).) opanowanie3) ((often in plural) a lever, button etc which operates (a machine etc): The clutch and accelerator are foot controls in a car.) dźwignia, pokrętło itp.4) (a point or place at which an inspection takes place: passport control.) punkt kontroli2. verb1) (to direct or guide; to have power or authority over: The captain controls the whole ship; Control your dog!) kierować, nadzorować2) (to hold back; to restrain (oneself or one's emotions etc): Control yourself!) panować nad sobą3) (to keep to a fixed standard: The government is controlling prices.) sterować, regulować•- control-tower
- in control of
- in control
- out of control
- under control
См. также в других словарях:
panować — ndk IV, panowaćnuję, panowaćnujesz, panowaćnuj, panowaćował 1. «być władcą, panem kraju; władać, królować» Dynastia Burbonów panowała w Hiszpanii. ∆ hist. Dom panujący «rządząca dynastia, rodzina panującego władcy» przen. Lew panował wśród… … Słownik języka polskiego
sytuacja — ż I, DCMs. sytuacjacji; lm D. sytuacjacji (sytuacjacyj) 1. «zespół okoliczności, położenie, w jakim się ktoś znajduje, ogół warunków, w których się coś dzieje, coś się rozwija» Ciężka, krytyczna, napięta, nieprzyjemna, niewyraźna, niebezpieczna,… … Słownik języka polskiego
głowa — 1. Alkohol, wino, piwo itp. szumi komuś w głowie «ktoś jest oszołomiony po wypiciu alkoholu, wina, piwa itp.»: Długo nie mogę zasnąć, w głowie szumi mi piwo, pocałunki puchną na wargach, a policzek pali ze wstydu. Z. Kruszyński, Na lądach. 2.… … Słownik frazeologiczny
pan — m IV, DB. a, CMs. u, W. pannie; lm M. owie, DB. ów 1. «mężczyzna; często także o mężczyźnie eleganckim, wykształconym» Starszy pan. Eleganccy panowie. Pan w średnim wieku. Przyszedł jakiś pan. 2. «forma grzecznościowa używana przy zwracaniu się… … Słownik języka polskiego
nić — Skupiać, trzymać w (swoich) rękach, w (swoim) ręku (wszystkie) nici czegoś «kierować czymś, mieć decydujący wpływ na bieg wydarzeń, panować nad sytuacją»: W charakterystyczny sposób zachowywali się Krzyżacy. Dawali Witoldowi posiłki zbrojne, ale… … Słownik frazeologiczny
potracić — dk VIa, potracićcę, potracićcisz, potracićtrać, potracićcił, potracićcony 1. «zostać pozbawionym dużej ilości czegoś, pozbyć się czegoś kolejno, jedno (jednego) po drugim; o wielu: stracić, pozbyć się czegoś» Potracić zęby na starość. Drzewa… … Słownik języka polskiego